"In Zweden wil men in het onderwijs terug naar pen en papier, is dat terecht? "

'Kinderen ontwikkelen door te leren en omgekeerd'

 Al vanaf dat ons leven start wordt onze ontwikkeling nauwkeurig in het oog gehouden. Kinderen worden vanaf het kleuteronderwijs getraind op de pengreep ter voorbereiding van het schrijfproces. Tegenwoordig zorgt de digitale wereld ervoor dat kinderen steeds vroeger vertrouwd zijn met schrijfoefeningen via tablets, robots, computers. Deze vaardigheden zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij. 

Zweden

Zweden was een absolute koptrekker in deze evolutie. Bij aanvang van schooljaar 2018/2019 is men daar met een nieuw curriculum gestart. In alle vakken werd een verhoogd aanbod van digitale vaardigheden gegeven. Daarnaast kregen leerlingen deze vaardigheden ook nog verdiept in de lessen techniek. Echter sinds dit schooljaar wil Zweden dit gegeven terugschroeven. Liberaal onderwijsminister Lotta Edholm maakt daarvoor 60 miljoen euro vrij. Ze wil opnieuw naar de basis van feitelijke kennis en basisvaardigheden. Het digitaal gegeven wordt opzij geschoven en er wordt gepleit voor pen en papier voor de leerlingen. 

PIRLS- onderzoek?

Wat is nu de reden van deze plotse ommezwaai? Wel, de aanleiding van deze ommezwaai is het internationaal resultaat van het PIRLS-onderzoek. Dit onderzoek test internationaal de leesvaardigheid in het vierde leerjaar basisonderwijs. In Vlaanderen was er een achteruitgang in de cijfers sinds 2006. Wat frappant is, is dat de leerlingen uit het vierde leerjaar in Zweden hier bovengemiddeld scoorde, wat dus eigenlijk de reden van de ommezwaai niet bevestigt. 

Kritische blik...

Laten we dit even kritisch bekijken. Waarom gooit Zweden de leerplannen zo plots om terwijl er een bovengemiddeld resultaat was en er al een evenwicht berekend was in de leerplannen? Daarnaast is het,  mijn inziens, ook vreemd om al de pijlen terug op de leerwerkboeken te zetten. We weten dat het niveau en doel niet altijd toegepast is in deze leerwerkboeken. Het vraagt automatisch ook een herziening van het curriculum en dus weer een verhoogde werkdruk voor de leerkrachten. 

Internet, de open bron

De digitale wereld is niet meer weg te denken uit onze huidige maatschappij en biedt ons zowel voor- als nadelen. Zo zorgt het vaak voor tijdswinst, efficiënter werk en online samenwerken. Daartegenover staat natuurlijk dat het gesprek ontbreekt en dat zowel leerlingen als leerkrachten nog te weinig notie hebben van het breder geheel. Ik denk hierbij aan het ontleden van fake news, kennis rond de privacywet en didactiek. Het is bizar hoe internet ons overal toegang tot verschaft. Daarnaast bestaan er toch heel wat regels die zeggen dat die toegang geen vrijgeleide mag zijn om het materiaal de wereld in te strooien. Ik vraag me af of die (on)geschreven regels voldoende gekend zijn? Sta jij er dagelijks bij stil wanneer je doorheen het internet scrolt? 

Brede vorming

Die vorming kan volgens mij niet in een leerplan ontbreken. Daarnaast lijkt het me onwaarschijnlijk dat onze leerkrachten deze digitale tools zomaar beheersen. Ook zij hebben hiervoor vorming nodig over inhoud, didactieken en toepassing. Die vorming zal wel een constant gegeven moeten zijn lijkt mij, de digitale wereld evolueert immers zo snel. Ik vraag me wel af of we die constante evolutie kunnen bijhouden in een curriculum? 

Volgens mij kan blended learning een enorme verrijking zijn voor onze lessen. Een sterk evenwicht tussen live onderwijs met geschikte werkdocumenten en communicatie, daarnaast digitale kennis en tools om zo te komen tot een kwalitatieve voorbereiding op onze huidige maatschappij. 

Hier vind je de link naar het artikel van De Morgen.